Limeschrift 03 – Johanna Lime over schrijven

25 juni 2020

Het derde blog voor ‘Limeschrift’, in een serie van twintig blogs over schrijven.

Wat is het verschil tussen een kort verhaal schrijven en een roman schrijven?

Vandaag gaat het over het onderwerp van dit plaatje.

KORTVERHAAL of ROMAN.

Het verschil tussen een kortverhaal en een roman wordt vooral gekenmerkt door de lengte van het verhaal. Een kortverhaal is zoals de naam aangeeft een korte vorm van schrijven, die meestal over een incident gaat, over een episode of een personage in iemands leven. Een roman is een lange vorm van schrijven. Dit is meestal een verhaal dat veel personages kent en waarin veel gebeurtenissen zijn verwerkt. Naast de verhaallijn van het hoofdpersonage komen er ook vaak verhaallijnen in voor van bijpersonages.

Korte verhalen

Korte verhalen zijn volgens sommigen alle verhalen die korter zijn dan een novelle, ze hebben dan geen ondergrens en de bovengrens is maximaal 20.000 woorden.

Je kunt ook ultrakorte verhalen hebben van 6 of 120 woorden, maar meestal zitten die tussen de 500 en 1.000 woorden. Bij de Fantasy Strijd Brugge was het maximum 1.500 woorden en dat vond ik toen ik pas begon met schrijven bijna niet te doen. Toch is hier het vampierverhaal Pacifistenbloed uit voortgekomen.

Voor een tijdschrift was het maximum pasgeleden 3.000 woorden. Vaak zijn verhalen in verhalenbundels tussen de 5.000 en 8.500 woorden. Traditioneel gezien zijn korte verhalen tussen de 2.000 en 15.000 woorden.

Toen ik begon met meedoen aan verhalenwedstrijden, waren er grenzen van 12.000 of 10.000 woorden aan een kort verhaal. Waterloper heeft tegenwoordig 10.000 woorden als grens en bij de Harland Awards is die alweer naar beneden bijgesteld en is 7.500 woorden nu het maximum. Een verhaal over halfcybernetische mensen, Defragmentatie, dat meedeed aan de Fantastels Verhalenwedstrijd, komt aardig in die richting.

Je moet bij het schrijven van een kort verhaal in een beperkt aantal woorden over één hoofdincident en over een zeer beperkt aantal personages schrijven. Er moet een beginsituatie in zitten, een conflict en een spannende of intrigerende ontwikkeling met liefst ook een verrassend einde. Dat maakt korte verhalen vaak heel lastig om te schrijven.

In het boek ‘Korte verhalen schrijven’ van Ton Rozeman, stelt hij dat een kort verhaal te vergelijken is met een foto. Het verhaal gaat dan over wat er op de foto is waar te nemen, maar kan tevens suggesties opwekken van dingen die zich buiten dit beperkte kader afspelen.

Een kort verhaal is niet onderverdeeld in hoofdstukken en telt een klein aantal pagina’s, dat tussen de 4 en de 40 bladzijden in ligt.

Bij een verhaal dat tussen de 15.000 en 25.000 woorden in zit, spreekt men van een novelle.

Een roman

Wanneer een kort verhaal wordt vergeleken met een foto, kun je een roman vergelijken met een film. In de National Novel Writing Month gaat men uit van het schrijven van 50.000 woorden in een maand, voor de eerste versie van een roman, die in het Engels een ‘novel’ heet. Een jeugdroman kan tussen de 25.000 en 40.000 woorden liggen, een gemiddelde thriller is 70.000 woorden. Een Young Adult is vaak tussen de 50.000 en 80.000 woorden.

Uitgevers gaan idealiter uit van romans van ongeveer 300 pagina’s en dan schrijf je als auteur iets van 80.000 woorden. Dit wordt ingegeven door commerciële motieven en naar mijn idee gelden die speciaal voor Nederland. Want als ik kijk naar Engelstalige of uit het Engels vertaalde fantasyboeken, hebben de schrijvers daarbij toch wel veel meer ruimte gekregen om hun verhalen op te schrijven.

Voor de manuscriptenwedstrijd waar Dinie en ik in 2012 aan meededen was er een maximum van 150.000 woorden. Voor fantasyverhalen is dat volgens mij ook een reëel aantal. Boeken in ons genre zijn toch vaak dikke pillen of meerdere boeken die bij elkaar horen, omdat je er als fantasyschrijver een uitgebreide wereldbouw in kwijt moet kunnen. Kijk je naar Lord of the Rings en Game of Thrones of de laatste delen uit de Harry Potterserie, dan zie je al gauw dat die veel dikker zijn dan het gemiddelde fantasyboek dat door Nederlandse auteurs geschreven wordt. De laatste Harry Potter was meer dan 200.000 woorden, het eerste deel van Game of Thrones was meer dan 800 pagina’s dik. Ik hoop dus niet dat commerciële redenen beperkingen op gaan werpen voor het schrijven van mijn romans. Want zoals Kim ten Tusscher mij eens bij een verhalenwedstrijd, waar zij toen jurylid van was, vertelde: ‘Een verhaal nodig heeft wat het nodig heeft.’ Het bewijs bij haar boeken is, dat het derde deel van ‘De vertellingen van de ondergang’ zo omvangrijk werd, dat het boek gesplitst werd zodat het in twee omslagen verscheen. Dat was beter bij het drukken en handiger vast te houden voor de lezer. Haar geplande vierde deel van deze serie, worden nu twee afzonderlijke delen. Zo wordt er flexibel omgegaan met de vorm en komen de verhalen beter tot hun recht. Want het zou toch jammer zijn dat je als schrijver niet de diepte in kunt gaan met je verhaalwereld, omdat er een beperking zit op het aantal woorden dat in een boek mag passen, vanwege het drukproces en de prijs.

In een artikel van Schrijven online las ik overigens dit: Sommige uitgeverijen geven wel aan dat er een minimumaantal woorden zit aan de manuscripten die zij willen ontvangen. Verder ben je eigenlijk geheel vrij in de lengte van je manuscript, de lengte van je hoofdstukken en het aantal woorden: het is maar net wat jouw verhaal nodig heeft en in welke vorm hij het beste tot zijn recht komt. Mocht je boek uitgegeven worden, dan is er altijd nog een redacteur die kan zeggen dat je moet inkorten of juist nog even door moet schrijven.’

Een roman is verdeeld in verschillende hoofdstukken, soms genummerd en soms niet. Het verhaal beslaat vaak een langere periode in het leven van het hoofdpersonage. Veel andere personages worden ook geassocieerd met de hoofdpersoon. Deze bijpersonen kunnen in een roman gaan en komen. De hoofdpersoon moet vaak meerdere obstakels overwinnen.

Een romanschrijver heeft meestal meerdere jaren nodig om een roman te voltooien. Het verhaal kan uitgebreid zijn en er kunnen zoveel personages in zitten als voor het verhaal nodig is. De schrijver kan zijn creativiteit gebruiken om een goede spanningsboog in het verhaal te verwerken en naar een climax aan het einde van het verhaal toe te bouwen.

Soms wordt een roman ook snel geschreven en hangt het af van de concentratie en de tijd die de schrijver neemt om dagelijks te schrijven. Op dezelfde manier kost het lezen van een roman ook meer tijd in vergelijking met het lezen van een kort verhaal.

Korte verhalen of een roman schrijven.

Een romanschrijver kan ook heel goed een schrijver van korte verhalen zijn. Het voordeel van korte verhalen schrijven is soms dat daarmee geëxperimenteerd kan worden in verschillende genres. Johanna Lime schreef bijvoorbeeld ook dit kinderverhaal:  Een draak met koekjes

 

Vandaag tot zover. Volgende keer een nieuwe blog over schrijven.

Het kan ook zijn dat ik het dan over lezen doe, want daar heb ik ook een serie ideeën voor bedacht. Volg Johanna Lime en je ziet het vanzelf verschijnen.

Het is leuk om reacties op dit blog te krijgen, dus als je tot zover gekomen bent, laat dan weten wat je hiervan vond. Dat kan ook goed in de opmerkingen op Facebook.

Alvast bedankt daarvoor,

Groeten van Johanna Lime